Forum Obywatelskiego Rozwoju

Komunikat FOR 5/2025: Niedofinansowani regulatorzy – zagrożenie dla niezależności?

Mimo upływu kadencji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki Rafała Gawina w połowie ubiegłego roku nadal nie udało się wyłonić jego następcy. Dwa kolejne konkursy nie przyniosły rozstrzygnięcia. Prezes URE od lat alarmował o zbyt niskich nakładach budżetowych na URE, któremu w ostatnich latach lawinowo przybywało zadań. Z podobnym, choć nieco mniej drastycznym w skali, zjawiskiem mnożenia kompetencji bez przyznawania środków mamy do czynienia w przypadku innych regulatorów: Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów czy Prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Dla porównania budżet Instytutu Pamięci Narodowej w ostatnich latach przerastał budżety trzech wymienionych regulatorów razem wziętych. Zjawisko to stwarza zagrożenie dla niezależności organów regulacyjnych.

czytaj więcej

Komunikat FOR 2/2025: Deregulacja i inwestycje czy jeszcze więcej nieefektywnych wydatków?

Wystąpienie premiera Donalda Tuska i ministra Andrzeja Domańskiego na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie odbiło się szerokim echem w przestrzeni medialnej. Sposobem na dogonienie Zachodu mają być inwestycje,  co do zasady jest prawdą – przemyślane inwestycje – zwłaszcza prywatne – napędzają wzrost. Premier podał też kwotę: 650 mld zł – tyle łącznie mają wynieść inwestycje w Polsce w 2025 roku. Kiedy jednak przyjrzymy się najczęściej używanej miary inwestycji, czyli relacji tej kwoty do produktu krajowego brutto okazuje się, że stopa inwestycji w 2025 roku spadnie w stosunku do lat poprzednich. Komunikat FOR autorstwa Bartłomieja Jabrzyka rozprawia się z tymi obietnicami i pokazuje, jak wiele jeszcze powinno się zrobić by deregulacja faktycznie weszła w życie.

czytaj więcej

APEL ZPP i FOR: Nowy porządek (de)regulacyjny – pięć rozwiązań poprzedniej władzy, które należy jak najszybciej uchylić

Trzeci kwartał 2015 roku był początkiem zmiany podejścia polityków do roli państwa. Jedną z jego cech było coraz śmielsze przekonanie o słuszności interwencji państwa w wiele dziedzin życia gospodarczego, czego wyrazem były kolejne ustawy. Często zmiany te nie były oparte na rzetelnych danych i dowodach, a nowe regulacje wprowadzano z naruszeniem podstawowych wymogów procesu legislacyjnego […]

czytaj więcej

Uwolnić potencjał: otwarcie zawodów regulowanych dla obywateli Ukrainy – postulaty FOR i Polsko-Ukraińskiej Izby Gospodarczej

Rosyjska agresja na Ukrainę poskutkowała masową imigracją obywateli ukraińskich na terytorium Polski. Sytuacja ta oznacza konieczność dostosowania przepisów regulujących rynek pracy do obecnej sytuacji. Niestety obecnie dostęp do zawodów regulowanych jest dla obywateli Ukrainy bardzo utrudniony lub wręcz niemożliwy. Fundacja FOR wraz z Polsko-Ukraińską Izbą Gospodarczą prezentuje postulaty zmian w prawie, mające na celu ułatwić podjęcie pracy specjalistom z Ukrainy oraz pomóc w rozwoju konkurencyjności polskiej gospodarki.

czytaj więcej

Komunikat FOR 10/2022: Ułatwienie dostępu do zawodów regulowanych – skuteczna pomoc dla obywateli Ukrainy i polskiej gospodarki

W środę 2 marca na stronach rządowych pojawiła się informacja o rozpoczęciu prac nad projektem ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Projekt ten stanowi dobrą okazję do przeprowadzenia koniecznej liberalizacji w zakresie uznawania kwalifikacji dot. wykonywania zawodów regulowanych zdobytych w Ukrainie. Po wpłynięciu projektu do Sejmu w dniu 7 marca zmiany w zakresie zawodów regulowanych okazały się dalece niewystarczające.

czytaj więcej

Ograniczenie konkurencji w zakresie tworzenia i zarządzania cmentarzami wydaje się niezrozumiałe w świetle konstytucyjnych zasad proporcjonalności i swobody działalności gospodarczej – Piotr Oliński, SpidersWeb

Piotr Oliński podaje, że w związku z nieprzystosowaniem ustawy do czasów współczesnych (jej przepisy częściowo powielają normy zawarte jeszcze w ustawie o chowaniu zmarłych i stwierdzaniu przyczyny zgonu z 1932 r. rząd zdecydował się na zaprezentowanie projektu nowych przepisów, które w założeniu miałyby dostosować regulacje do warunków XXI wieku.

czytaj więcej

Dlaczego nie ma w Polsce prywatnych cmentarzy? Niepotrzebny monopol w świetle przepisów prawa polskiego oraz ustawodawstwa innych państw

Prywatne miejsca pochówku funkcjonują z powodzeniem w wielu krajach. Polska ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych w brzmieniu zarówno obecnym, jak i projektowanym w ramach prac rządowych zawiera w zakresie tworzenia cmentarzy regulację niekorzystną dla konsumentów, wyraźnie uprzywilejowującą jeden podmiot, jakim jest Kościół katolicki. Ograniczenie konkurencji w zakresie tworzenia i zarządzania cmentarzami wydaje się niezrozumiałe w świetle konstytucyjnych zasad proporcjonalności i swobody działalności gospodarczej.

czytaj więcej

Ochrona własności prywatnej a gminna ewidencja zabytków

Z całą pewnością należy stwierdzić, że obowiązujący przepis zbyt lakoniczne reguluje zasady wpisywania nieruchomości do ewidencji zabytków, nie zapewnia jawności postępowań i narusza standardy ochrony własności. Obecnie wszystkie czynności związane z wpisem mogą toczyć się bez udziału i wiedzy właściciela nieruchomości.

czytaj więcej