Analiza FOR 1/2025: Opóźnianie umowy z Mercosur szkodzi Polsce i Europie
Zakończyły się negocjacje w sprawie umowy o wolnym handlu pomiędzy Unią Europejską a Mercosur. Niestety jej wejście w życie może zostać opóźnione przez protekcjonistów straszących rzekomą szkodliwością umowy. Wolny handel przynosi korzyści obu stronom – w przypadku tej umowy można mówić o wzroście PKB na poziomie 0,1% w UE i 0,3% w Mercosur.Umowa jest ważna także z przyczyn geopolitycznych – pomoże ograniczyć chińskie wpływy w Ameryce Południowej oraz zwiększy bezpieczeństwo dostaw surowców krytycznych. Na wolnym handlu może skorzystać także planeta – szacuje się, że umowa doprowadzi dozmniejszenia intensywności emisji w tworzeniu PKB, a także zobliguje kraje Mercosur do przestrzegania porozumienia paryskiego. Tymczasem rząd Donalda Tuska oraz główni kandydaci na prezydenta jak Rafał Trzaskowski,Karol Nawrocki i Sławomir Mentzen sprzeciwiają się umowie.
czytaj więcej
System D’Hondta. Wnioski dla opozycji
W opracowaniu przedstawiony został model matematyczny systemu D’Hondta i wynikająca z niego „mechanika” działania systemu. W ramach tego modelu dokonano symulacji podziału mandatów w zależności od tego, czy partie opozycji demokratycznej – KO, P2050, Lewica i PSL – zgłosiłyby w wyborach oddzielne listy, czy startowałyby w ramach wariantów koalicyjnych.
czytaj więcej
Zasady delegowania sędziów do natychmiastowej poprawy
Obowiązujące regulacje dotyczące delegowania sędziego do pełnienia czynności w innym sądzie są niezwykle skomplikowane. W zależności od podstawy prawnej decyzje o delegacji podejmują różne organy (z wiodącą rolą Ministra Sprawiedliwości); podobnie zróżnicowane są kryteria pozwalające na delegowanie oraz dotyczące okresu czy miejsca delegacji. Zarazem nie istnieją żadne zasady pozwalające obiektywnie stwierdzić potrzebę delegowania czy ocenić zasadność delegowania konkretnego sędziego. Brak jest również kontroli sądowej nad rozstrzygnięciem zarówno o delegowaniu, jak i o skróceniu delegacji.
czytaj więcej
Dlaczego brakuje mieszkań?
Liczba mieszkań na 1000 osób w ostatnich 30 latach rosła w Polsce wraz z dochodem na mieszkańca, szybciej niż w większości krajów OECD. Ze względu na niski punkt startu po PRL pozostaje jednak ciągle niska. Szybki wzrost gospodarczy w przyszłości będzie kluczowy dla dalszego zwiększania podaży mieszkań.
czytaj więcej
W Unii nie wolno osłabiać praworządności. Wyrok TSUE w sprawie sędziów z Malty
Ustanowienie zasady niepogarszania poziomu ochrony wartości unijnych, a co za tym idzie także zakazu przyjmowania przepisów, które zagrażają m.in. niezawisłości sędziów, pozwoli skuteczniej oceniać różnorodne mechanizmy powoływania sędziów w państwach członkowskich. Najbliższe miesiące powinny pokazać, w jaki sposób Trybunał czyni użytek z tej zasady.
czytaj więcej
Ekonomiści debatują, a dług rośnie
Deficyty budżetowe kumulują się w coraz wyższy dług publiczny, który może ograniczać wzrost gospodarczy i stwarzać ryzyka fiskalne. Dlatego rządy powinny emitować dług tylko w uzasadnionych przypadkach. Często dzieje się jednak inaczej.
czytaj więcej
Analiza 6/2020: Nowoczesna teoria monetarna musi odejść
W ostatnich latach rozgłos zdobyła „nowoczesna teoria monetarna” (ang. Modern Monetary Theory – MMT), która w gruncie rzeczy nawiązuje do starych koncepcji, że przez masowe tworzenie pieniądza można zapewnić gospodarce stabilność i rozwój. Wśród zwolenników tej teorii próżno szukać jakichkolwiek uznanych ekonomistów.
czytaj więcej
Analiza 5/2020: Demografia i recesja uderzają w ZUS
Recesja wywołana przez reakcje państwa i konsumentów na pandemię COVID-19 obnażyła problemy systemu emerytalnego, dotychczas maskowane przez dobrą koniunkturę. Według założeń budżetu na 2021 rok dochody składkowe funduszu emerytalnego FUS w 2021 roku będą niższe o ponad 10 mld zł od zakładanych. Jednocześnie liczba emerytów i w konsekwencji wydatki na świadczenia w 2020 i 2021 roku będą rosły w tempie niemal niezmienionym.
czytaj więcej
Analiza 4/2020: Waluty globalne i peryferyjne: różne pole manewru w polityce pieniężnej
W zależności od roli odgrywanej w światowym systemie monetarnym waluty można podzielić na globalne i peryferyjne. Na te pierwsze – do których obok dolara amerykańskiego zaliczyć można też euro, japońskiego jena, funta brytyjskiego i franka szwajcarskiego – popyt zgłaszany jest nie tylko w ich formalnym obszarze walutowym, lecz także przez podmioty zewnętrzne. Pozostałe waluty pełnią rolę peryferyjną lub lokalną, nawet jeśli formalnie są one w pełni wymienialne dla potrzeb transakcji bieżących i kapitałowych.
czytaj więcej
Patryk Wachowiec: Stan klęski żywiołowej. Analiza FOR pokazuje, że wszystkie przesłanki zostały już spełnione, Dziennik Gazeta Prawna
Od ponad miesiąca koronawirus zbiera swoje żniwo. W celu walki z epidemią rządzący wprowadzają nowe restrykcje, a instytucje państwa funkcjonują w ograniczonym zakresie. Wielu twierdzi zatem, że mamy do czynienia z „faktycznym stanem nadzwyczajnym” i nawołuje do ogłoszenia stanu klęski żywiołowej. Uważna lektura Konstytucji RP i interpretacja działań rządu pozwala przyjąć, że władza już to zrobiła.
czytaj więcej