Ławnicy wymagają reform
Pomysł wprowadzenia ławników do Sądu Najwyższego od samego początku ocenić należało jako nietrafiony. Sąd Najwyższy, którego podstawowymi zadaniami są rozpatrywanie nadzwyczajnych środków zaskarżenia oraz nadzór nad sądownictwem powszechnym i wojskowym pod kątem zachowania jednolitości orzecznictwa, rozpatruje bowiem niemal wyłącznie trudne przypadki dylematów w zakresie wykładni prawa, gdzie branżowa wiedza osób niebędących prawnikami nie jest w żaden sposób potrzebna.
czytaj więcejNiedostateczny standard niezależności centralnych organów regulacyjnych
Celem ustawodawcy powinno być zapewnienie dużo szerszych niż obecnie gwarancji niezależności organów regulacyjnych. Ich zakres powinien być tym większy, im ważniejsze decyzje dany organ podejmuje. Wydaje się być dobrą praktyką, by w powoływaniu większości (a może nawet wszystkich) piastunów organów uczestniczył parlament.
czytaj więcejKontrola konstytucyjności obostrzeń covidowych – jak robią to Niemcy?
WPolsce Trybunał Konstytucyjny w czasie pandemii zasłynął przede wszystkim wyrokiem w sprawie przesłanki embriopatologicznej w tzw. ustawie antyaborcyjnej, czym doprowadził do masowych protestów społecznych. Nie odegrał jednak właściwie żadnej roli w zakresie badania proporcjonalności i legalności wprowadzanych przez rząd obostrzeń. Warto przyjrzeć się, jak kontrola konstytucyjności działała w czasie pandemii u naszych sąsiadów.
czytaj więcejKolejne problemy z jawnością w Trybunale Konstytucyjnym – FOR składa skargę do WSA
W zakładce „oświadczenia majątkowe” na stronie internetowej Trybunału Konstytucyjnego oświadczenia Jarosława Wyrembaka i Rafała Wojciechowskiego, będących jednocześnie wykładowcami uniwersyteckimi, zamazano informacje o zatrudnieniu na uczelniach w sposób uniemożliwiający ich odczytanie.
czytaj więcejZarówno konstytucja, jak i ustawa o dostępie do informacji publicznej, wprowadzają domniemanie jawności działań organów państwa – Piotr Oliński, Prawo.pl
W razie wątpliwości co do charakteru danej informacji urzędnicy powinni opowiadać się za jej udostępnienie. Sam fakt wprowadzenia tajemnicy dyplomatycznej (którą przecież będzie trzeba stosować) i obwarowanie jej naruszenia odpowiedzialnością dyscyplinarną niewątpliwie odwróci tę relację i ograniczy jawność.
czytaj więcejTajemnica dyplomatyczna osłabi jawność działania służby zagranicznej
Rzeczywisty sposób funkcjonowania tajemnicy dyplomatycznej pokaże praktyka działania służby dyplomatycznej i orzecznictwo sądów administracyjnych. Dla wszystkich ceniących jawność życia publicznego istotne powinno być niepogarszanie standardu dostępu do informacji, co w kontekście omawianych przepisów powinno być lepiej widoczne w pierwszych miesiącach obowiązywania nowych regulacji.
czytaj więcejOchrona własności prywatnej a gminna ewidencja zabytków
Z całą pewnością należy stwierdzić, że obowiązujący przepis zbyt lakoniczne reguluje zasady wpisywania nieruchomości do ewidencji zabytków, nie zapewnia jawności postępowań i narusza standardy ochrony własności. Obecnie wszystkie czynności związane z wpisem mogą toczyć się bez udziału i wiedzy właściciela nieruchomości.
czytaj więcejSkutki „reform” wynikających z prezydenckiej ustawy z 2017 roku okazały się mierne i wątpliwe, pozwalając na sformułowanie uzasadnionej tezy o negatywnym bilansie obu eksperymentów w Sądzie Najwyższym – Piotr Oliński, Rzeczpospolita
Pomimo „reform” prokuratury ta nie poradziła sobie z napływem wniesionych do niej skarg, choć rzekomo miała działać lepiej. W obu przypadkach wydłużenie terminów należy ocenić jako nietrafione.
czytaj więcejPrezydencka ustawa o Sądzie Najwyższym – więcej arbitralności, mniej niezależności
W niniejszym komunikacie przyglądamy się najważniejszym zmianom oraz podejmujemy się ich oceny z perspektywy efektywności „reform” w SN oraz zasad demokratycznego państwa prawnego, w szczególności zasady trójpodziału władzy, niezależności sądownictwa i niezawisłości sędziowskiej oraz jawności życia publicznego.
czytaj więcejPiotr Oliński: Niemiecka ustawa o mediach społecznościowych – dobre chęci, nieprzewidziane skutki, Bezprawnik
Od 1 stycznia 2018 roku w Niemczech obowiązuje ustawa NetzDG dotycząca nowych obowiązków nałożonych na media społecznościowe w zakresie usuwania i rozpatrywania skarg na treści sprzeczne z prawem RFN. Kontrowersje budziła już na etapie ministerialnego projektu i po dziś dzień jest tematem medialnych dyskusji u naszych zachodnich sąsiadów. W związku z coraz częstszym pojawianiem się propozycji regulowania social mediów i powoływaniem się na “model niemiecki” warto przyjrzeć się bliżej tej ustawie i jej konsekwencjom.
czytaj więcej