Forum Obywatelskiego Rozwoju wraz z Helsińską Fundacją Praw Człowieka przedstawiły rekomendacje dotyczące wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego.
Forum Obywatelskiego Rozwoju (FOR) oraz Helsińska Fundacja Praw Człowieka (HFPC) złożyły na ręce Marszałka Sejmu RP, Szymona Hołowni, swoje rekomendacje dotyczące procesu wyboru sędziów Trybunału Konstytucyjnego. W odpowiedzi na prośbę Marszałka, organizacje opracowały szczegółowy plan mający na celu przywrócenie ustrojowej roli i znaczenia Trybunału Konstytucyjnego poprzez transparentny, apolityczny i merytoryczny proces selekcji.
W grudniu 2024 r. kończy się kadencja trzech sędziów Trybunału Konstytucyjnego. Marszałek Sejmu, Szymon Hołownia, zwrócił się do organizacji pozarządowych, w tym do HFPC i FOR, z prośbą o przygotowanie wspólnych rekomendacji w zakresie procesu wyłaniania nowych kandydatów. Marszałek podkreślił potrzebę przejrzystości, otwartości i rzetelności w tym procesie, aby zapewnić wybór najlepszych kandydatów na te kluczowe stanowiska.
Kluczowe rekomendacje HFPC i FOR obejmują:
- Demokratyczna i transparentna selekcja: Proces wyboru sędziów powinien opierać się na kryteriach merytorycznych, a nie politycznych.
- Apolityczność: Cały proces musi być wolny od nacisków politycznych i innych prób wpływania na decyzje zespołu selekcyjnego.
- Profesjonalizm: Procedura wyboru powinna nawiązywać do standardów przyjętych przy wyborze polskich sędziów do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.
Proponowany model selekcji obejmuje:
- Utworzenie niezależnego zespołu preselekcyjnego, składającego się z przedstawicieli różnych środowisk zawodowych, organizacji społecznych oraz ekspertów z dziedziny prawa.
- Przeprowadzenie wstępnej weryfikacji zgłoszeń, rozmów kwalifikacyjnych oraz przygotowanie listy rekomendowanych kandydatów.
- Transparentność procesu i zapewnienie równych szans dla wszystkich kandydatów.
Dodatkowe zalecenia obejmują:
- Publikowanie wyczerpujących informacji na temat przebiegu każdego z etapów procedury w Systemie Informacyjnym Sejmu.
- Sporządzanie protokołów z posiedzeń zespołu, które będą dostępne publicznie.
- Możliwość obecności niezależnych obserwatorów podczas rozmów kwalifikacyjnych oraz rozważenie transmisji z tych rozmów w celu zapewnienia pełnej jawności procesu.
HFPC i FOR podkreślają, że przejrzystość i otwartość całego postępowania są kluczowe dla odbudowy zaufania do Trybunału Konstytucyjnego oraz ochrony praw obywatelskich. Organizacje są gotowe do dalszej współpracy w celu wypracowania najlepszych rozwiązań w tym zakresie.
Treść rekomendacji znajduje się w pliku do pobrania poniżej.