Ponad 50 organizacji społecznych z Polski i zagranicy, w tym Forum Obywatelskiego Rozwoju, podpisało apel, skierowany do Prezydenta RP Andrzeja Dudy o obronę niezależności polskiego sądownictwa poprzez zawetowanie ustaw o Sądzie Najwyższym i Krajowej Radzie Sądownictwa.
Pobierz polską wersję oświadczenia
Angielska wersja oświadczenia dostępna na 4Liberty.eu
Warszawa, 15 grudnia 2017 r.
Szanowny Pan
Andrzej Duda
Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
Szanowny Panie Prezydencie,
Po raz kolejny, w imieniu podpisanych organizacji pozarządowych, zwracamy się do Pana z apelem o ochronę polskiej Konstytucji i gwarantowanej w niej zasady praworządności.
Wzywamy Pana, Panie Prezydencie, do zawetowania ustaw zmieniających zasady funkcjonowania Krajowej Rady Sądownictwa oraz Sądu Najwyższego.
Z przykrością zauważamy, że ustawy wniesione przez Pana do Sejmu – jako konsekwencja historycznej decyzji z lipca 2017 r. – są zagrożeniem dla odrębności i niezależności władzy sądowniczej, a tym samym dla prawa polskich obywateli i obywatelek do niezawisłego sądu.
Ustawa o Krajowej Radzie Sądownictwa umożliwia Sejmowi kontrolę nad składem instytucji mającej chronić sądy i sędziów przed politykami. Z kolei nowa ustawa o Sądzie Najwyższym pozwala na arbitralne usunięcie niektórych sędziów Sądu Najwyższego z zajmowanych stanowisk i tworzy iluzję sprawiedliwości poprzez wprowadzenie instytucji skargi nadzwyczajnej.
Wbrew Pańskim zapowiedziom, projekty nie zostały poddane szerokim konsultacjom społecznym. Tym samym prawo do niezależnego sądu stało się przedmiotem umowy politycznej, na której kształt polscy obywatele i obywatelki nie mieli żadnego wpływu.
Proponowane zmiany nie odpowiadają na najpoważniejsze problemy wymiaru sprawiedliwości w Polsce. Wręcz przeciwnie, stwarzają nowe zagrożenia: podważają pewność prawa i orzeczeń z ostatnich 20 lat, niszczą gwarancje niezawisłości sędziowskiej i oddają wymiar sprawiedliwości w ręce polityków.
Jednocześnie przypominamy, że w lipcu 2017 r. Komisja Europejska wezwała polskie władze, aby nie podejmowały żadnych kroków mających na celu przeniesienie lub wymuszenie przejścia w stan spoczynku sędziów Sądu Najwyższego. W przypadku przyjęcia takich środków Komisja gotowa była natychmiast wszcząć procedurę przewidzianą w art. 7 ust. 1 Traktatu o Unii Europejskiej.
Szanowny Panie Prezydencie,
skutki decyzji o podpisaniu ustawy o KRS i SN będą odczuwane przez polskich obywateli i obywatelki przez wiele lat. Nowe ustawy wpłyną nie tylko na kształt polskiego wymiaru sprawiedliwości, ale również na pozycję Polski jako pełnoprawnego członka Unii Europejskiej.
Dlatego też wzywamy Pana, Panie Prezydencie, do zawetowania ustaw o KRS i SN. Podobnie jak w lipcu 2017 r. apelujemy do Pana, Panie Prezydencie, o niezaprzepaszczanie dorobku Polski w walce o podstawowe prawa i wolności. To od Pana zależy teraz utrzymanie prawa do sprawiedliwego procesu w ramach systemu prawnego Rzeczypospolitej Polskiej.
Sygnatariusze:
- 5zdań
- Akcja Demokracja
- Amnesty International
- B.a.B.e.
- Civil Liberties Union for Europe
- ClientEarth Prawnicy dla Ziemi
- Croatian Platform for International Citizen Solidarity – CROSOL, Chorwacja
- Documenta – Center for Dealing with the Past, Chorwacja
- Fair Trials International, Wielka Brytania
- FIDH (International Federation for Human Rights), Belgia
- Forum Obywatelskiego Rozwoju
- Fundacja „Przestrzeń dla edukacji”
- Fundacja ePaństwo
- Fundacja Frank Bold. Polska
- Fundacja Greenpeace Polska
- Fundacja im. Bronisława Geremka
- Fundacja Panoptykon
- Fundacja im. Stefana Batorego
- Fundacja Liberté!
- Fundacja Save One Child
- Helsińska Fundacja Praw Człowieka
- Human Rights First, Stany Zjednocznone
- Human Rights House Foundation, Norwegia
- Human Rights Watch, Stany Zjednoczone
- Hungarian Helsinki Committee, Węgry
- INPRIS – Instytut Prawa i Społeczeństwa
- Instytut Spraw Publicznych
- Klub Inteligencji Katolickiej
- Komitet Obrony Demokracji
- Kultura Niepodległa
- Łańcuch Swiatła Poznań
- Legal Resources Centre, Mołdowia
- Litigation Association of NGOs Against Discrimination, Austria
- Nederlands Juristen Comité voor de Mensenrechten (NCJM), Holandia
- Obywatele RP
- Ogólnopolski Strajk Kobiet
- Otwarta Rzeczpospolita
- Polskie Towarzystwo Prawa Antydyskryminacyjnego
- Pracownia Badań i Innowacji Społecznych Stocznia
- Projekt:Polska
- Rights International Spain, Hiszpania
- Sieć Obywatelska Watchdog Polska
- Stowarzyszenie im. prof. Zbigniewa Hołdy
- Stowarzyszenie Interwencji Prawnej
- Stowarzyszenie Klon/Jawor
- Stowarzyszenie Prokuratorów Lex Super Omnia
- Stowarzyszenie Sędziów Polskich IUSTITIA
- Stowarzyszenie Sędziów Themis
- Towarzystwo Prawnicze w Lublinie
- Wolne Sądy
- Zielony Instytut