Synteza:
Rząd Prawa i Sprawiedliwości, publikując projekt budżetu państwa na 2020 rok, nazwał go „zrównoważonym”. To „zrównoważenie” opiera się na dochodach jednorazowych i dotyczy wyłącznie budżetu państwa, który stanowi połowę całego sektora finansów publicznych. Po wyeliminowaniu dochodów jednorazowych i uwzględnieniu całości wydatków, deficyt wyniesie 1,3% PKB – czyli pozostanie daleko od trwałej naprawy finansów publicznych – a i to nie uwzględnienia obietnic z sobotniej konwencji wyborczej PiS. Poniżej analizujemy dotychczasowy projekt budżetu. Pozostaje jednak pytanie, na ile nowe obietnice programowe zmienią deficyt i ile jeszcze takich zmian rząd PiS do wyborów zaproponuje.
„Zrównoważenie” budżetu państwa w 2020 roku opiera się na dochodach jednorazowych (1% PKB) i podniesieniu składek ZUS, przede wszystkim dla najlepiej zarabiających (0,8% PKB).
- Dochody jednorazowe nie powtórzą się w latach kolejnych, dlatego nie mogą być elementem długookresowej naprawy finansów publicznych.
- Skokowy wzrost składek emerytalnych wynika z planowanej likwidacji rocznego limitu wpłat składek emerytalnych na ZUS w wysokość 30-krotności przeciętnego wynagrodzenia. W efekcie, płaca osób zarabiających ponad 5,7 tys. zł netto będzie powyżej tego progu obłożona aż 52% podatków i składek. Po pierwsze, taki wysoki klin podatkowy będzie zniechęcał do pracy w Polsce najbardziej wykwalifikowanych specjalistów, od których pracy w dużym stopniu zależy innowacyjność gospodarki. Po drugie, taka zmiana zniechęcałaby do rzetelnego płacenia składek ZUS. W efekcie likwidacji limitu składek mała grupa dobrze sytuowanych i przeciętnie dłużej żyjących osób powinna w przyszłości otrzymywać bardzo wysokie emerytury. Jednocześnie jednak znaczna grupa osób będzie otrzymywała emerytury minimalne, a to może po stronie tych lepiej sytuowanych przyszłych emerytów rodzić obawy pojawienia się populistycznych postulatów wywłaszczenia ich z części wpłat.
Pełna treść komunikatu znajduje się w pliku do pobrania poniżej.
Kontakt do autorów:
dr Aleksander Łaszek, główny ekonomista FOR
[email protected]
Rafał Trzeciakowski, ekonomista FOR
[email protected]