Forum Obywatelskiego Rozwoju

  • Płaca minimalna w Polsce jest w ujęciu nominalnym dziesiątą najwyższą w Unii Europejskiej. Spośród krajów regionu wyższa jest jedynie w Słowenii. Tymczasem przeciętne wynagrodzenie w Polsce jest czwartym najniższym wśród państw Unii Europejskiej. Mniej zarabiają jedynie Bułgarzy, Rumuni i Węgrzy.
     
  • W żadnym innym kraju UE minimalne wynagrodzenie nie rośnie w tak szybkim tempie.
     
  • W Polsce płaca minimalna jest bardzo wysoka w stosunku do średniej płacy, a struktura wynagrodzeń w ostatnich latach wyraźnie się spłaszcza.
     
  • 21 maja Agnieszka Dziemianowicz-Bąk zapowiedziała w radiowej Trójce, że według projektu nowej ustawy o płacy minimalnej ma ona wynosić 60% przeciętnego wynagrodzenia. Tak wysokiej płacy minimalnej nie ma w żadnym kraju Unii Europejskiej.

Już we wrześniu ubiegłego roku ostrzegaliśmy przed skokowym wzrostem płacy minimalnej w Polsce. W ostatnich dwóch latach płaca minimalna zwiększyła się o ponad 40%, a w ostatnim pięcioleciu – o prawie 90%. Tegoroczny wzrost płacy minimalnej na poziomie prawie 22% r/r jest najwyższy w całej Unii Europejskiej. Wzrost na porównywalnym poziomie do Polski odnotowano jedynie w Bułgarii i Chorwacji, a średni wzrost dla UE ważony liczbą aktywnych zawodowo wynosi ok. 8,6%.

Polska płaca minimalna liczona w euro jest dziesiąta najwyższa wśród krajów Wspólnoty (na 22 kraje posiadające płacę minimalną na poziomie krajowym). Spośród krajów postkomunistycznych wyższa jest tylko w Słowenii. Niewątpliwie spory wpływ na to miało umocnienie się złotego. Mimo to fakt jest alarmujący, gdyż przeciętne wynagrodzenie w Polsce w 2022 roku należało do najniższych w UE (mniejsze było jedynie w Rumunii, na Węgrzech i w Bułgarii).

Szacujemy, że obecnie płaca minimalna to ok 67–68% mediany wynagrodzeń w Polsce, co plasuje nas w czołówce państw OECD. W 2022 roku wyższy stosunek płacy minimalne do mediany był jedynie w Kolumbii, Kostaryce, Chile i Nowej Zelandii.

Wykres 1. Wzrost płacy minimalnej r/r w walucie krajowej w 2024 roku w krajach Unii Europejskiej

Źródło: opracowanie własne FOR na podstawie danych Eurostatu

Wykres 2. Płaca minimalna jako odsetek mediany wynagrodzeń dla danego kraju w krajach OECD w 2022 roku i Polsce w 2024 roku
Źródło: OECD oraz obliczenia własne FOR dla Polski (2024) na podstawie danych GUS i OECD

Na podstawie prognoz średniego wynagrodzenia w 2024 roku można oceniać, że płaca minimalna w Polsce stanowi ok. 55% przeciętnego wynagrodzenia. W 2022 roku byłby to trzeci najwyższy wynik wśród państw OECD (za Kostaryką i Nową Zelandią) i najwyższy w europejskich krajach OECD. W 2024 roku prawdopodobnie również będziemy unijnym liderem, jeśli chodzi o stosunek płacy minimalnej do przeciętnego wynagrodzenia.
 
Pełna treść publikacji znajduje się w pliku do pobrania poniżej.

Kontakt do autora:

Gabriel Hawryluk, analityk ekonomiczny FOR
[email protected]