Synteza:
-
Prawo i Sprawiedliwość, Porozumienie i Solidarna Polska, ogłaszając „Polski Ład”, przedstawiły szereg propozycji dla rynku mieszkaniowego. Najbardziej istotne z nich to państwowe gwarancje wkładu własnego do kredytu mieszka-niowego oraz dopłaty dla rodzin wielodzietnych i korzystających z budownic-twa społecznego. Są to programy, w ramach których podatnicy będą dopłacać do zakupu mieszkań na własność, co w przeszłości na świecie prowadziło do wzrostu cen mieszkań, a w skrajnych przypadkach baniek cenowych i kryzy-sów. Zmierza to też, wbrew celowi dotychczas podzielanemu przez rząd, roz-woju rynku najmu, który jest tańszy i wspiera mobilność społeczną.
-
Zaproponowane programy nie zwiększą istotnie dostępności mieszkań, ponie-waż barierą w Polsce jest nie popyt na mieszkania, lecz ich podaż. W ostat-niej dekadzie coraz więcej firm budowlanych zgłaszało braki wykwalifikowa-nych pracowników, ceny materiałów oraz niejasne, niespójne i niestabilne przepisy prawne jako bariery działalności. Wzrost barier regulacyjnych widać również we wzroście długości oczekiwania na decyzje o warunkach zabudowy i pozwoleniu na budowę w latach 2015–2019. Natomiast niedostateczny popyt był zgłaszany od czasu bańki na rynku nieruchomości coraz rzadziej i jako jedna z ostatnich barier. O skali barier podażowych przekonał się rząd PiS, kiedy fiaskiem skończyła się jego zapowiadana budowa 100 tys. tanich miesz-kań na wynajem.
-
Postawiony w „Polskim Ładzie” cel redukcji deficytu mieszkaniowego z 1,7 mln osób w 2020 roku do 500 tys. osób w 2030 roku zostanie z dużym praw-dopodobieństwem zrealizowany przez sektor prywatny bez pomocy państwa – przy samym utrzymaniu dotychczasowego tempa budowy mieszkań.
-
• Postulaty budowy domów o powierzchni zabudowy do 70 m2 bez zbędnych formalności i cyfryzacji procesu inwestycyjno-budowlanego są słuszne, nie rozwiążą problemów rynków mieszkaniowych w największych metropoliach, gdzie ceny rosną najszybciej. Rząd powinien wykorzystać cyfryzację do zbie-rania i corocznej publikacji danych o barierach budowlanych we wszystkich gminach w Polsce. Pozwoliłoby to lepiej ocenić skalę i koszty barier regula-cyjnych, a tym samym umożliwiło ich reformowanie w oparciu o dowody.
Pełna treść komunikatu znajduje się w pliku do pobrania poniżej.
Kontakt do autora:
Rafał Trzeciakowski, ekonomista FOR
[email protected]