Synteza
• Chociaż na tle krajów Europy Zachodniej polski dług publiczny w relacji do PKB może wydawać się względnie mały, to już na tle bardziej porównywalnych państw regionu Polska wypada zdecydowanie gorzej. Wyższy poziom długu mają tylko pogrążone w kryzysie Węgry. Dlatego samo ustabilizowanie relacji długu do PKB to zbyt mało – należy podjąć reformy, które sprawią, że relacja długu do PKB zacznie istotnie spadać.
• Wyniki badań empirycznych wskazują, że zmniejszenie nierównowagi fiskalnej, jeżeli ma być trwałe, powinno być raczej osiągnięte dzięki redukcji wydatków bieżących, a nie zwiększeniu podatków (czy redukcji wydatków inwestycyjnych), a skala tego zmniejszenia powinna być znaczna. Obecność reguł fiskalnych jest również pożądana.
• Nierównowaga fiskalna w dłuższym okresie rodzi niebezpieczeństwo inflacji, spadku inwestycji i niższego wzrostu gospodarczego.
• Trwały deficyt budżetowy oraz narastający dług publiczny oznaczają również rosnące koszty obsługi zadłużenia, które mogą wypierać pozostałe wydatki publiczne, szczególnie inwestycyjne, co oznaczać może dalsze spowolnienie rozwoju gospodarczego oraz ryzyko niewypłacalności państwa.
• Z tych i innych powodów, zmniejszenie deficytu i długu publicznego staje się w wielu krajach niezbędne. Istniejące badania empiryczne mogą być użyteczną wskazówką, jak można redukować deficyt budżetowy w sposób trwały oraz niewywołujący przejściowego spowolnienia gospodarczego.
Kontakt do autora:
Joanna Siwińska-Gorzelak
[email protected]