ustawa

W piątek 29 marca klub parlamentarny Lewicy zgłosił poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, czyli tzw. ustawy antyflipperskiej. Projekt przewiduje wprowadzenie podwyższonych stawek podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku sprzedaży mieszkania w krótkim czasie po jego zakupie. Miałoby to zniechęcać do działalności tzw. flipperów, czyli osoby nabywające nieruchomości nie po to, by w nich zamieszkać lub je wynająć, lecz w celu ich szybkiego wyremontowania i odsprzedania z zyskiem.

W ubiegłym miesiącu FOR przedstawił opinię do rządowego projektu nowelizacji ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. Po licznych zmianach, propozycja trafiła do Sejmu, który zdecydował o przeprowadzeniu wysłuchania publicznego nad projektem. W związku z tym, na bazie 28 rekomendacji przedstawionych przez nas w opinii, przygotowaliśmy ponad 30 poprawek do aktualnej wersji projektu. Proponowane przez nas zmiany koncentrują się na zwiększeniu demokratycznej legitymacji procesu wyboru sędziów do KRS, jak i poprawie bieżącego funkcjonowania tego organu – m.in. przez ograniczenie konfliktu interesów członków Rady i zapewnieniu, że jej prace będą bardziej transparentne.

Jako przedstawiciele organizacji pozarządowych działających na rzecz demokracji, rządów prawa oraz ochrony praw i wolności człowieka, zwracamy się do Pań Posłanek i Panów Posłów z apelem o przeprowadzenie wysłuchania publicznego nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa.

W ostatnich latach jakość tworzenia prawa w Polsce uległa znacznemu pogorszeniu. Praktyki takie, jak lekceważenie procedur, omijanie konsultacji społecznych, wykorzystywanie ścieżki poselskiej do projektów rządowych czy „wrzutki” w końcowym etapie procesu legislacyjnego, były stałym elementem politycznego krajobrazu, służącym szybkiemu wdrażaniu woli partii rządzącej, kosztem jakości i transparentności tworzenia prawa. O ile nie były to praktyki nowe, szczególnie od 2015 roku nabrały one wyraźnie na znaczeniu, co potwierdzają także dane empiryczne. Doprowadziło to do dalszej erozji zaufania obywateli do państwa – a co gorsza, podważyło zaufanie do procesów demokratycznych.

Przedstawiony przez Ministra Sprawiedliwości projekt nowelizacji ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa zakłada powrót do wyboru sędziowskiej części Rady przez sędziów. W powiązaniu z propozycją przyznania wszystkim sędziom, a nie tylko ich reprezentantom, czynnego i biernego prawa wyborczego, projekt zapewnić ma niezależność KRS i ograniczyć wpływ polityków na proces nominacji sędziowskich. Mimo że propozycje zawarte w projekcie są w większości zasadne, część z nich może utrwalać korporacyjny charakter Rady i niedostatecznie gwarantować jej demokratyczną legitymację.

Opiniowany projekt ma na celu rozwiązanie problemu braku niezależności Krajowej Rady Sądownictwa (KRS, Rada) od władzy politycznej. Projekt, jako jeden z kluczowych z punktu widzenia powrotu do wartości państwa prawnego, powinien zawierać ambitne, przemyślane i innowacyjne rozwiązania budujące autonomię i zaufanie do KRS w długim terminie. Prezentowane w dalszej części rekomendacje, dotyczące ponadto kwestii nieporuszanych w projekcie, powinny przyczynić się do osiągnięcia tego stanu.

Głosami koalicji rządzącej Sejm uchwalił ustawę o powołaniu Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022. Każda osoba, w tym dziennikarze i członkowie organizacji pozarządowych, może zostać wezwana i ukarana bez wyroku sądu za działania, które nie stanowiły czynów zabronionych pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie ich popełnienia – a więc nie były przestępstwem. Stanowi to złamanie zasady niedziałania prawa wstecz, wyrażonej w art. 42 ust. 1 Konstytucji.