Sławomir Dudek

Wszystkie kraje muszą raportować stan finansów publicznych do Komisji Europejskiej, jednak wyniki raportowane przez polski rząd są rozbieżne. Te dotyczące długu publicznego są pomniejszone o ponad 220 mld zł, dziura budżetowa w czasie kryzysu również jest znacząco różna - o ponad 100 mld zł. Niektórzy mówią, że trzeba było ratować firmy i szybko działać, ale COVID nie uzasadnia kreatywnej księgowości i omijania finansów publicznych.

Już teraz najbiedniejsze gospodarstwa domowe tracą, bo realne stopy procentowe są ujemne, więc najbiedniejsi już stracili 5 mld zł, a na Polskim Ładzie mają zyskać 8 mld zł, proszę zobaczyć co to jest za rachunek, niewiele zyskują. Grozi nam kolejne Amber Gold, bo pieniądze znikają z banków, a mniej zaradni też uciekają przed inflacją, a mogą uciekać w produkty spekulacyjne, z szarej strefy.

Niepokojący jest też fakt, że Program Inwestycji Strategicznych będzie kolejnym funduszem, o całkiem dużej kwocie, który nie będzie zaliczał się do konstytucyjnego limitu zadłużenia, nie będzie też ujmowany w budżecie państwa i w efekcie znajdzie się poza kontrolą parlamentarną.

Wzrost wynagrodzeń w maju to porównywanie się do dołka z pandemii, ale patrząc od grudnia 2019 roku, wynagrodzenia wzrosły o około 8 procent, a inflacja od tego samego czasu wzrosła o 7 procent. Więc 90 proc. wzrostu wynagrodzeń zostało zżarte przez inflację.

Niestety, od kilku lat nasz system podatkowo-składkowy jest areną walki politycznej i, co gorsza, propagandowej. Dokładane są kolejne wykluczenia, ulgi, zwolnienia. Decyzje podejmują nie ekonomiści, tylko politycy i ich doradcy od marketingu politycznego. Wychodzą z tego piękne propagandowe slajdy. Nie chodzi o system podatkowy, o jego ekonomiczną logikę, spójność. Liczy się wrażenie. Liczą się słupki wyborcze.

Z dr. Sławomirem Dudkiem, Głównym Ekonomistą FOR, rozmawiał Piotr Maślak o raporcie NIK, zgodnie z którym "kreatywna księgowość budżetowa i niska przejrzystość finansów publicznych mogą spowodować poważny kryzys gospodarczy".

Grupa jednoosobowych działalności gospodarczych jest bardzo niejednorodna. Można tu znaleźć i drobną przedsiębiorczość – gdzie dochody są niskie albo żadne – i grupę profesjonalistów, prowadzących działalność na własną rękę, w tym informatyków, prawników czy lekarzy, o średnich dochodach, dla których przewidywane są jakieś ulgi. W końcu jest też grupa sporych firm, które mają milionowe obroty i zatrudniają setki ludzi, a które z jakichś powodów nie chcą być płatnikami CIT. To właśnie te biznesy stały się podstawą mitu, że bogaci płacą niskie podatki w Polsce.

Są obawy, że przy okazji nowych naborów, tym razem firmowanych hasłem "nowego ładu", patologie się powtórzą. - Będzie to kolejny budżet poza kontrolą parlamentu. Pieniądze będzie można rozdawać w sposób totalnie dowolny. Nazywam to "rajem wydatkowym Morawieckiego" - mówi dr Sławomir Dudek, ekonomista FOR.