rynek pracy

- Małe i średnie firmy w Polsce znikają. W ciągu ostatnich 5 lat ich liczba małych i średnich firm spadła o prawie 2 tys., a zatrudnienie w nich zmalało o 80 tys. osób - ocenia dr Aleksander Łaszek, główny ekonomista FOR.

- Mniejsze bariery zwolnień przyczyniają się również do tego, że pracodawcy chętniej tworzą miejsca pracy, a pracownikom znacznie łatwiej zmienić pracę. Dodaje, że przed dojściem do władzy Prawa i Sprawiedliwości Polska zajmowała w rankingu 17. miejsce. Spadek wynika przede wszystkim z usztywnienia maksymalnych długości umów o pracę na czas określony - tłumaczy ekonomista FOR, Rafał Trzeciakowski.

- Rząd PiS usztywnił umowy o pracę na czas określony oraz umowy zlecenia. Zamierza podnieść koszty pracy przy etatowym zatrudnieniu poprzez skokową podwyżkę płacy minimalnej. Zwiększa też preferencje dla osób prowadzących działalność gospodarczą, głównie tych osiągających niskie dochody. Takie niekonsekwentne podejście do różnych form pracy zwiększa bodźce do samozatrudnienia i będzie wypychać ludzi w tym kierunku coraz bardziej - uważa dr Aleksander Łaszek, główny ekonomista FOR.

- Spadek Polski w Indeksie Elastyczności Zatrudnienia to przede wszystkim efekt usztywnienia w ostatnich latach umów o pracę na czas określony - powiedział Rzeczpospolitej Rafał Trzeciakowski z FOR. Zmiany te miały na celu poprawę bezpieczeństwa pracowników i ukrócenie praktyki zatrudniania osób na prawie nieskończoną liczbę umów czasowych. 

Z szacunków Forum Obywatelskiego Rozwoju, które bierze udział w przygotowywaniu indeksu, wynika, że Polska w porównaniu z 2015 r. spadła aż o dziesięć pozycji. "To przede wszystkim efekt usztywnienia w ostatnich latach umów o pracę na czas określony" – powiedział Rafał Trzeciakowski z FOR. Zmiany te miały na celu poprawę bezpieczeństwa pracowników i ukrócenie praktyki zatrudniania osób na prawie nieskończoną liczbę umów czasowych.

- Przed dojściem do władzy Prawa i Sprawiedliwości Polska zajmowała 17. miejsce. Spadek wynika przede wszystkim z usztywnienia maksymalnych długości umów o pracę na czas określony - lepszym rozwiązaniem byłaby liberalizacja umów na czas nieokreślony, aby stały się bardziej atrakcyjne dla pracowników i pracodawców - tłumaczy autor komunikatu, Rafał Trzeciakowski.

Forum Obywatelskiego Rozwoju, razem z partnerami z Bułgarii, Czech, Estonii i Słowacji, uczestniczy w 3-letnim badaniu zainicjowanym i koordynowanym przez litewski Lithuanian Free Market Institute (LFMI) na temat elastyczności umów o pracę. W ramach projektu publikujemy Indeks Elastyczności Zatrudnienia 2020.

Wiele regulacji pracy było tworzonych z myślą o wielkich zakładach przemysłowych z połowy XX wieku – taki jest też duch polskiego Kodeksu pracy z 1974 roku. Jednak, wraz z automatyzacją przemysłu i wzrostem zatrudnienia w usługach, doszło do zmiany realiów gospodarczych. Coraz popularniejszy elastyczny czas pracy ułatwia godzenie życia prywatnego z pracą w sposób lepiej odpowiadający indywidualnym preferencjom i stylowi życia, często z korzyścią dla produktywności. 

Dr Aleksander Łaszek z Forum Obywatelskiego Rozwoju wylicza, że pensja 4,5 tys. brutto dla pracownika oznacza zaledwie 3,1 tys. zł na rękę, ale stanowi koszt 5,4 tys. zł dla jego pracodawcy. Te 2,3 tys. zł to klin podatkowy, żadna władza nie potrafi go zmniejszyć. Więc kto może, kombinuje.

Zmiany uchwalone przez PiS w lipcu 2018 roku dla pracowników oznaczają najczęściej zysk od kilkudziesięciu lub kilkuset złotych miesięcznie. Jak wskazuje dr Aleksander Łaszek, główny ekonomista FOR, osoba, która zarabia pensję minimalną, może liczyć na 41 złotych więcej, a ten, który zarabia wynagrodzenie przeciętne (5227 brutto według założeń ustawy budżetowej na rok 2020) — 65 złotych.