KRS

- Marszałek Sejmu postanowiła o anulowaniu głosowania w trybie nieznanym Regulaminowi Sejmu. Dokonany przez Sejm wybór jest oczywiście ważny, m.in. z uwagi na autonomię izby, ale otwarta pozostaje kwestia odpowiedzialności marszałka za anulowanie głosowania – powiedział w rozmowie z Konkret24 Patryk Wachowiec, analityk prawny Forum Obywatelskiego Rozwoju.

Łamiąc obyczaj parlamentarny, PiS wybrał czterech na czterech możliwych posłów-członków KRS. Zanim to się stało, marszałek Elżbieta Witek anulowała trwające głosowanie i zarządziła jego powtórkę. Całe głosowanie relacjonował na żywo za pośrednictwem Twittera analityk prawny FOR, Patryk Wachowiec.

Pomimo wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 19 listopada 2019, odnoszącego się do niego stanowiska Pierwszej Prezes Sądu Najwyższego, a także apelu 13 organizacji zrzeszających prawników i zajmujących się obroną praworządności w Polsce o niezwłoczne wykonanie wyroku TSUE przez organy polskiego państwa, KRS i Izba Dyscyplinarna SN pracują dalej.

Zawieszenie postępowań przez prezesa UODO nie ma natomiast żadnego wpływu na rozpoznanie skarg dotyczących jego dwóch postanowień nakazujących wstrzymanie ujawnienia nazwisk osób, które poparły kandydatów do nowej KRS. Złożył je RPO, ale również Fundacja Centrum Analiz dla Rozwoju (uczestniczyła ona w sprawie, w której NSA zobowiązał służby sejmowe do ujawnienia tych list). Wojewódzki Sąd Administracyjny na razie nie wyznaczył terminów rozprawy. Odrzucił natomiast jedną ze skarg CADR, uznając, że fundacja ta nie ma interesu prawnego.

– Uzasadniono to faktem, że CADR nie jest stroną postępowania w sprawie ograniczenia przetwarzania danych osobowych przez Kancelarię Sejmu. Sąd nie zwrócił jednak uwagi, że pojęcie interesu prawnego na gruncie procedury sądowoadministracyjnej jest szersze. Szef Kancelarii Sejmu do dziś nie wykonał wyroku NSA w sprawie, w której byliśmy uczestnikiem, czym stale narusza nasze prawo do sądu. Pamiętać bowiem należy, że prawo to obejmuje nie tylko dostęp do sądu, ale też możliwość wykonania orzeczenia – w przeciwnym razie byłoby martwe – zauważa Patryk Wachowiec, prezes CADR i analityk prawny FOR, oraz zapowiada zaskarżenie rozstrzygnięcia o odrzuceniu skargi. 

– Jak okazało się w praktyce, zagrożenie dla inwestorów zagranicznych jest realne. Świadczy o tym wzrost liczby klauzul w umowach, w których zastrzegają oni, że ewentualne spory będą rozstrzygane przed zagranicznymi trybunałami a nie polskimi sądami – ocenia Patryk Wachowiec, analityk prawny FOR.

Jego zdaniem opinia MSZ wskazuje z kolei, że skrócenie kadencji starej KRS i wprowadzenie do niej politycznych nominatów może stanowić naruszenie art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, czyli prawa do niezawisłego sądu.

- Kandydatura pana sędziego nie powinna być procedowana przez marszałka Sejmu, nie powinna być poddana pod głosowanie z prostej przyczyny: pan sędzia nie przedstawił wymaganej ustawą liczby podpisów - zaznacza Patryk Wachowiec, analityk prawny Forum Obywatelskiego Rozwoju. 

– Przepisy procedury postępowania przed sądami administracyjnymi prowadzą do tego, że nie można efektywnie dochodzić od organu udostępnienia informacji publicznej – mówi Patryk Wachowiec, analityk prawny Forum Obywatelskiego Rozwoju. Tłumaczy, że NSA skasował decyzje Kancelarii Sejmu odmawiające dostępu do list poparcia sędziów do KRS. 

W całej Polsce jest pół tysiąca sędziów powołanych przez nową KRS. Jak wskazują dane Forum Obywatelskiego Rozwoju ponad 280 z nich orzeka. Oznacza to, że prawdopodobnie w przyszłości czeka nas wznowienie tysięcy spraw. PiS mógł zafundować Polsce trudny do wyobrażenia chaos prawny.

Dymisji ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry, rezygnacji członków KRS oraz rzeczników dyscyplinarnych i innych sędziów zamieszanych w akcję hejterską domaga się Komitet Obrony Sprawiedliwości, organizacja zrzeszająca prawników z 12 organizacji pozarządowych. Członkiem KOS jest także Forum Obywatelskiego Rozwoju.

- To nie jest tylko afera Piebiaka czy innego sędziego z ministerstwa. Dziś możemy mówić o krytycznym stanie dla bezpieczeństwa obywateli. Już nie prawo jest niszczone, a państwo - komentują prawnicy i przedstawiciele organizacji pozarządowych zrzeszonych w Komitecie Obrony Sprawiedliwości. Członkiem KOS jest także Forum Obywatelskiego Rozwoju.