KPO

Skarga czterech organizacji sędziowskich na decyzję Rady o zatwierdzeniu polskiego KPO jest bez wątpienia krokiem bez precedensu. W całym przedsięwzięciu nie chodzi jednak o zablokowanie polskim obywatelom i firmom dostępu do środków z Funduszu Odbudowy, lecz o pryncypialne trzymanie się fundamentów prawa unijnego. Rada i Komisja nie mogą bowiem wybierać z orzeczeń TSUE tylko tych fragmentów, które wydają im się politycznie atrakcyjne, przez co łatwiej będzie im realizować poszczególne polityki. Przeciwnie: instytucje powinny stosować prawo unijne w całości – szczególnie w okolicznościach, w których w części państw członkowskich obserwujemy wyraźny regres rządów prawa, na co zwracają uwagę europejskie sądy.

– Rząd zamierza rozszerzać proceder omijania budżetu państwa, dlatego PFR znowu wkracza do gry, by omijać budżet państwa w celu finansowania wydatków publicznych. PFR zaciągnął w 2020 roku ogromny dług poza procesem budżetowym poza konstytucyjną definicją długu. Ten dług będzie do spłaty w następnych latach. To będzie ogromne wyzwanie dla przyszłego rządu, przyszłego ministra finansów – podkreśla Sławomir Dudek, główny ekonomista Fundacji Forum Obywatelskiego Rozwoju.

- Prezydencka ustawa o Sądzie Najwyższym miała doprowadzić do uruchomienia środków z Funduszu Odbudowy. Ma to o tyle istotne znaczenie, że dwa z trzech kryteriów przypisane są do pierwszej transzy funduszy i warunkują kolejne wypłaty. Analiza przyjętych rozwiązań i ich zestawienie z treścią kamieni milowych wskazuje jednak, że nie wypełniają one reform, do jakich zobowiązał się rząd, przedstawiając Komisji projekt KPO – podaje w analizie prawnej Patryk Wachowiec, analityk Fundacja Forum Obywatelskiego Rozwoju

- Wydaje się, że konieczna będzie kolejna zmiana ustawy gwarantująca niezależność nowej Izby Odpowiedzialności Zawodowej, zapewniająca rzeczywistą możliwość zakwestionowania powołań osób nominowanych przez obecną KRS oraz przyznająca sędziom objętym decyzjami zlikwidowanej Izby Dyscyplinarnej realną możliwość powrotu do orzekania" - napisali eksperci Fundacji Forum Obywatelskiego Rozwoju.

- Najpierw odpowiada Unia jako podmiot, a jeśli ona nie byłaby w stanie spłacić inwestorów, to poszczególne państwa razem odpowiadają. To dosyć skomplikowana konstrukcja prawna, ale oddzielamy po prostu tutaj Unię jako organizację od zbioru jej członków. Należy jednak pamiętać, że rating samej Unii Europejskiej jest bardzo wysoki i raczej inwestorzy nie mają wątpliwości co do tego, że wszystko zostanie spłacone. Oczywiście to prawda, że w tym celu należało zmienić decyzję o zasobach własnych i dodać jako jedno źródło dochodów Unii Europejskiej te środki, których gwarantami po samej Unii są także kraje członkowskie. - stwierdził Patryk Wachowiec, analityk prawny Fundacji Forum Obywatelskiego Rozwoju.