Marcin Zieliński

Dość dobrze zdajemy sobie sprawę, że zmiany zapoczątkowane w 1989 r. przyczyniły się do sukcesu choćby polskiego eksportu. Słabiej jednak orientujemy się, w jak fatalnym stanie była gospodarka przed przełomem – wynika z naszego quizu.

- Takich doświadczeń, jak jednocześnie zwalczyć hiperinflację i odpaństwowić gospodarkę nie było. To był eksperyment - który w mojej opinii był bardzo udany. To też bardzo ważne, że wprowadzono go tak wcześnie, nawet jeżeli kosztem jakichś błędów wynikających z braku doświadczeń innych krajów. Dzięki temu Polska uniknęła - w porównaniu z innymi krajami regionu - bardzo dużego spadku PKB - komentuje Marcin Zieliński, ekonomista FOR.

- Polska transformacja jest sukcesem: ogromnie zmniejszyliśmy lukę rozwojową i uniknęliśmy większości problemów, które doświadczyły inne kraje regionu. Ale nie byłoby tego sukcesu, gdyby w pod wieloma względami niesprzyjających warunkach nie rozpoczęto realizacji planu Balcerowicza - pisze ekonomista FOR, Marcin Zieliński.

- Argumentem przemawiającym za podjęciem reform radykalnych, a nie stopniowych, była chęć stworzenia masy krytycznej przemian, by zapobiec w ten sposób odwróceniu reform przez grupy interesu związane z dawną elitą. Jednak nie wszystkim krajom się to udało - tłumaczy ekonomista FOR, Marcin Zieliński.

- "Plan Balcerowicza" wprowadził Polskę na ścieżkę trwałego wzrostu i konwergencji z krajami Zachodu - mówił na konferencji prasowej ekonomista FOR Marcin Zieliński, autor opracowania na temat "Mitów transformacji gospodarczej w Polsce".

W swoim exposé Mateusz Morawiecki w dużej mierze powtórzył swoją standardową narrację o mesjańskiej roli PiS w historii III RP. Szansa („moment dziejowy”), przed jaką stanęła Polska w 1989 roku, została „tylko częściowo wykorzystana”. Co gorsza, „neoliberalizm spowodował mętlik pojęciowy i bałagan w systemie wartości” – mówił premier. I chociaż kraj się trochę rozwinął, a nawet „udało się przezwyciężyć wiele bolączek PRL”, to przy okazji „wyprzedaliśmy srebra rodowe”, utraciliśmy przemysł i uzależniliśmy się od zagranicy.  

Marcin Zieliński, ekonomista FOR, objaśnia, jak funkcjonują usługi domów maklerskich, z których korzysta część polityków. – Polega to na tym, że zarządzający portfelem wydaje ogólne dyspozycje co do preferowanego udziału papierów wartościowych różnego typu czy akceptowanego poziomu ryzyka. Ale nie ma żadnej wiedzy ani wpływu na to, które dokładnie spółki wejdą w skład portfela – mówi Zieliński.

W swoim exposé Mateusz Morawiecki w dużej mierze powtórzył swoją standardową narrację o mesjańskiej roli PiS w historii III RP. Szansa („moment dziejowy”), przed jaką stanęła Polska w 1989 roku, została „tylko częściowo wykorzystana”. Co gorsza, „neoliberalizm spowodował mętlik pojęciowy i bałagan w systemie wartości”. I chociaż kraj się trochę rozwinął, a nawet „udało się przezwyciężyć wiele bolączek PRL”, to przy okazji „wyprzedaliśmy srebra rodowe”, utraciliśmy przemysł i uzależniliśmy się od zagranicy.

W Polsce prywatni przedsiębiorcy stykają się z państwem nie tylko w sądach i urzędach, lecz także w normalnych kontaktach biznesowych.

Artykuł Marcina Zielińskiego.

Marcin Zieliński, Forum Obywatelskiego Rozwoju

Mój wybór: rzucę monetą

Trudno powiedzieć, co bardziej się opłaca. W moim przypadku oszczędności zgromadzone w OFE są niewielkie. Tak samo jest zresztą w przypadku większości Polaków, bo średnia wartość kapitału zgromadzonego w OFE to około 10 tys. zł. Nie wpływa to istotnie na wielkość emerytury.

Co do czekającej nas decyzji – ustawa niby likwiduje OFE, ale tak naprawdę przekształca je w specjalistyczne fundusze inwestycyjne otwarte, które będą działały niby w ramach systemu Indywidualnych Kont Emerytalnych. Nie będą to jednak dotychczasowe IKE, które były opakowaniem dla różnorakich produktów. W ramach IKE można było założyć rachunek, maklerski podpisać umowę z towarzystwem funduszy inwestycyjnych czy założyć lokatę w banku. Tutaj jest się skazanym na fundusze inwestycyjne, które mają narzuconą z góry politykę inwestycyjną. Zakłada ona inwestowanie większości środków w akcje polskich spółek. W przypadku IKE z rachunkiem maklerskim istniała opcja inwestowania na zagranicznych giełdach albo wykorzystania notowanych na warszawskim parkiecie ETF-ów zagraniczne indeksy giełdy niemieckiej i amerykańskiej. Teraz takiej zagranicznej dywersyfikacji właściwie nie będzie.

Przeniesienie pieniędzy do IKE to jakaś forma dywersyfikacji, pozwalająca uniezależnić część emerytury od ewentualnych problemów ZUS-u, ale już nie od problemów polskiej gospodarki i polskiej demografii. Jeżeli z polskiej giełdy kapitał zacznie znikać, to nasze oszczędności również to odczują.

Z mojej perspektywy ważniejsze od tego, co zrobię ze swoją składką na OFE, jest to, w jaki sposób dodatkowo zabezpieczam swoją emeryturę. Niezależnie od decyzji „ZUS czy IKE” warto pomyśleć o normalnym IKE albo IKZE w formie rachunków maklerskich czy funduszach inwestycyjnych i wykorzystaniu ich do dywersyfikacji międzynarodowej.