Komunikaty

Zapowiedzi reorganizacji systemu sądownictwa powszechnego powinny budzić silny niepokój, zarówno tych, którzy przez ostatnie lata angażowali się w protesty przeciw upolitycznianiu sądów, jak również tych, którzy mogą kiedykolwiek wejść w kontakt z sądami. Prezydencki podpis może sprawić, że ustawa zezwoli na przeprowadzanie politycznie motywowanej weryfikacji sędziów, którzy z założenia maja być niezawiśli (zgodnie z art. 178 Konstytucji RP). 

Jako FOR wielokrotnie ostrzegaliśmy przed nadmiernym optymizmem co do dalszego uszczelniania VAT, wskazując, że jego trwałość zweryfikuje dopiero następne spowolnienie gospodarcze. Niestety mieliśmy rację – szacunki dra Sławomira Dudka, byłego dyrektora departamentu polityki makroekonomicznej Ministerstwa Finansów, a obecnie głównego ekonomisty Pracodawców RP pokazują, że już w 2019 roku luka VAT zaczęła ponownie rosnąć.

Trzecia rocznica położenia stępki na terenie dawnej Stoczni Szczecińskiej to dobra okazja do przypomnienia efektów tzw. planu Morawieckiego, jako że „Batory”, pod którego stępkę kładł sam twórca planu, to jeden z projektów flagowych. Plan Morawieckiego można podzielić na trzy części: diagnozę stanu gospodarki, opis planowanych „programów rozwojowych”, których realizacją miałoby zająć się państwo, oraz listę ogólnogospodarczych celów i mierzalnych wskaźników, według których należy realizację tych celów oceniać.

Kolejna propozycja nowelizacji Kodeksu postępowania karnego radykalnie ogranicza prawo do obrony. Sugerowane zmiany dotyczą m.in. aresztowych posiedzeń online. Podejrzany ani jego obrońca nie muszą już być obecni na sali rozpraw. Zmiany wprowadzane są w ramach luzowania obostrzeń i uzasadniane pandemią, chociaż w okresie ścisłego lockdownu posiedzenia odbywały się osobiście.

Wicepremier Jacek Sasin ogłosił, że górnicy otrzymają świadczenia w wysokości 100% swoich pensji za okres zamknięcia kopalń węgla kamiennego ze względu na epidemię koronawirusa SARS-CoV-2. Tymczasem inni pracownicy, objęci przestojem ekonomicznym, musieli zadowolić się wynagrodzeniem obniżonym nawet o 50% (jednak nie niższym od płacy minimalnej), a zleceniobiorcy świadczeniem postojowym równym 80% płacy minimalnej.

Choć rządzący wiedzieli, że może dojść do dochodzenia odszkodowań przez poszkodowane podmioty, zdecydowali się nie ograniczać (mimo że taka możliwość istniała) kosztów, które będzie w efekcie musiał ponieść Skarb Państwa. Gdyby zdecydowano się na drogę zgodną z prawem, czyli stan klęski żywiołowej wprowadzony na czas epidemii, skala ewentualnych roszczeń byłaby znacząco ograniczona. W chwili obecnej obywatele, w tym przedsiębiorcy, wiązani są licznymi obostrzeniami, z których większość ma wątpliwe umocowanie konstytucyjne.

25 tys. zł sięgnęły w 2019 roku wydatki publiczne w przeliczeniu na przeciętnego obywatela. Już po raz dziewiąty Forum Obywatelskiego Rozwoju (FOR) publikuje „Rachunek od państwa”, czyli zestawienie ubiegłorocznych wydatków publicznych w przeliczeniu na przeciętnego stałego mieszkańca Polski, niezależnie od wieku. Jak co roku, w FOR prowadzimy akcję informacyjną w okresie składania deklaracji podatkowych, aby w przystępny sposób zobrazować podatnikom za co płacą.

Ekonomiści od dawna zwracają uwagę na korzyści z decentralizacji, jako sposobu na poprawę wydajności usług publicznych. Te korzyści są jednak ograniczane, kiedy władze lokalne pozostają finansowo uzależnione od transferów z rządu centralnego. To sytuacja Polski.

Według najnowszej prognozy Komisji Europejskiej polski dług publiczny wzrośnie z 46,0% PKB na koniec 2019 roku do 58,5% PKB na koniec bieżącego roku. Ten największy przyrost od początku III Rzeczypospolitej wynika z nadzwyczajnych wydatków i spadku wpływów budżetowych spowodowanych działaniami mającymi ograniczyć pandemię COVID-19.

W dniach 5-19 maja 2020 r. odbyło się drugie badanie sytuacji przedsiębiorstw prowadzone przez Centrum Monitoringu Sytuacji Gospodarczej, które współtworzy FOR. Oto nasz komentarz do uzyskanych wyników.